Zimmet Suçu

Zimmet suçu yapmış olduğu göreve binaen zilyedliği devralan, koruma, gözetim altında tutmakla mükellef olduğu malı kendisinin veya bir başkasının zimmetine geçiren kamu görevlisi hapis cezası ile cezalandırılır. Kamu görevlilerine özgü bir suç olan zimmet suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun “Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir. Zimmet suçuna ilişkin davaların yargılamasında ceza mahkemeleri görevlidir.

Zimmet Suçu Nedir

Zimmet suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 247 ve devamı maddelerinde hüküm altına alınmıştır. Buna göre suç kamu görevlisinin görevi nedeniyle bir malı kendi uhdesine veya bir başkasının himayesine geçirmesi ile tamamlanır. TDK‘ da ise zimmet “üstünde olan şey, kurum ve kuruluşlarda çalışanlara veya para işleri ile uğraşan görevliye imza karşılığı teslim edilen para veya eşya, bir kimsenin yasal olmayan yollardan üzerine geçirip ödemeye zorunlu olduğu para, bir ticaret kuruluşunun borçlarının tümü” şeklinde tanımlanmıştır.

Ceza

Suçun temel halinin işlenmesi durumunda suç failine beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezası verilir. İşlenen suçun saklanması amacıyla fail kamu görevlisi tarafından hileli davranışlar sergilenerek işlenmesi halinde ise faile verilecek olan ceza yarı oranında artırılacaktır. Suçun, malın geçici bir zaman kullanıldıktan sonra iade edilme düşüncesi ile işlenmesi halinde verilecek olan ceza ise yarı oranına kadar indirilebilecektir.

Zimmet Suçunda Etkin Pişmanlık Hükümleri

Zimmet suçunu işleyen etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanabilecektir. Buna göre fail soruşturma başlamadan önce zimmet konusu malı aynen iade eder veya şahsın uğradığı zararı tamamen giderir ise faile verilecek olan ceza üçte ikisine kadar indirilecektir. Fail hakkında kovuşturma başlatılmadan önce gönüllü olarak vazgeçilmesi, zimmet konusu malın aynen iadesi veya kişinin uğradığı zararın tamamının giderilmesi halinde faile verilecek olan ceza yarısı kadar indirilir. Hükümden önce etkin pişmanlığın gösterilmesi halinde ise faile verilecek olan cezanın üçte biri indirilir.

Daha Az Cezayı Gerektiren Hal

Suça konu malın maddi değerinin az olması sebebiyle faile verilecek olan ceza indirilebilir. Buna göre malın kıymetinin az olması halinde faile verilecek olan ceza üçte birden yarıya kadar indirilecektir.

Suçun Yargılanmasında Yetkili ve Görevli Mahkeme

Zimmet suçu hakkında yargılama yetkisi olan mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesidir. Görevli mahkeme ise ağır ceza mahkemesidir. Zimmet şikayete bağlı suçlardan biri değildir. Bu sebeple soruşturma veya kovuşturma için mağdurun şikayeti aranmayacaktır. Soruşturma ve kovuşturma için yetkili yargı birimleri resen hareket edebileceklerdir.

Ağır Ceza Mahkemesi

Makale konumuz suçu işleyen fail ağır ceza mahkemesinde yargılanacaktır. Ağır ceza mahkemesinde, ağırlaştırılmış müebbet hapis, müebbet hapis, üst sınırı kanunda on yıldan fazla hapis cezasını gerektiren suçların yargılaması yapılmaktadır. Kasten adam öldürme, yağma, rüşvet suçları ağır ceza mahkemelerinde görülen suçlardan birkaçıdır.

Suç Hakkında Yargıtay Kararı

Yargıtay 5. Ceza Dairesi’nin 2018/1216 E. ve 2021/6918 K. sayılı ve 20.12.2021 tarihli kararında aşağıdaki şekilde karar verilmiştir:

Sanık hakkında işlediği iddia olunan zimmet suçundan açılan kamu davasında … Ağır Ceza Mahkemesince yapılan yargılama sonunda denetim görevinin ihmali suçundan verilen 09/06/2010 tarihli ve 2010/15 Esas, 2010/78 sayılı hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair Kararın suçtan zarar görenler Hazine ile Tarım ve Orman Bakanlığına tebliğ edilmeksizin 01/07/2010 tarihinde kesinleştirilmesini müteakip sanığın denetim süresi içinde kasten yeni bir suç işlediğine ilişkin ihbarda bulunulması üzerine temyiz incelemesine konu 24/09/2014 tarihli hükmün kurulduğu,

sanık hakkında açıklanması geri bırakılan hükmün kesinleşmeden açıklanmasına karar verilerek yazılı şekilde hüküm tesisi,
Kanuna aykırı, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan sair yönleri incelenmeyen hükmün 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK’un 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA …

Sonuç

Zimmet suçu özgü suçlardan biri olup sadece kamu görevlileri tarafından işlenebilmektedir. Kamu görevlisinin yapmış olduğu görev sebebiyle teslim aldığı, zilyetliğini geçici olarak devraldığı malın zilyetliğini kendisinin veya bir başkasının hukuka ve yasalara aykırı olarak üzerine geçirmesi halinde faile beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezası verilir. Şikayete bağlı suçlardan olmayan zimmet suçu hakkında soruşturma ve kovuşturma ilgili yargı mercilerince resen başlatılır. Zimmet suçu suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesinde görülür. Suçu işleyen kamu görevlisi etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanabilir.

Zimmet Suçunun Cezası Nedir?

Zimmet suçunu işleyen kamu görevlisi beş yıldan on iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanılması halinde faile verilecek olan cezada indirim yapılır.

Zimmet Suçu Hangi Mahkemede Görülür ?

Zimmet suçu suçun işlendiği yer ağır ceza mahkemesinde görülür. Şikayete bağlı suçlardan olmamakla birlikte soruşturma ve kovuşturma ilgili yargı birimlerince resen yapılır.