Derdest Ne Demek

Derdest kelime anlamı olarak TDK‘ da “Aranan birini veya kaçma ihtimali bulunan kişiyi yakalama, ele geçirme.” belirtilmiştir. Hukuki anlamda derdest ise görülmekte olan bir davanın varlığı halinde söz konusu olacaktır. Derdest dava, açılmış dava hakkında kesin hüküm verilinceye kadarki süreci tanımlamak için kullanılır. Açılmış bir dava hakkında kesin karar verilene kadar o dava derdest olacaktır.

Derdest Dava Nedir ?

Derdest dava görülmekte olan ve hakkında kesin bir karar verilmeyen davayı tanımlamak için kullanılır. HMK’ da kendine yer bulan derdestlik, dava şartlarından biridir. Diğer dava şartları ise aşağıdaki gibidir.

Dava Şartları

Dava şartları 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 114. maddesinde tahdidi olarak sayılmıştır. Dava şartları şunlardır:

• Türk Mahkemelerinde yargılanabilir olması,
• Başvurulan yargı yolunun doğru olması,
• Mahkemenin davaya bakmakta yetkili olması,
• Davacı ve davalı tarafların taraf ehliyetine sahip olması,
• Davanın taraflarının dava ehliyeti sahip olması,
• Temsilci ile temsil ediliyor ise temsilcinin yetkisinin olması,
• Davayı takip etmeye yetkili olunması,
• Vekil ile temsil edilme halinde uygun bir vekaletnamenin olması,
• Gider avansının yatırılmış olması,
• Teminat yatırılmasına karar verilmiş ise yerine getirilmesi,
• Hukuki yararın bulunması,
• Aynı davanın daha önceden açılmış ve halen görülmekte olmaması (derdestlik)
• Aynı dava hakkında bir kesin hüküm bulunmaması.

Derdest Dosya Ne Demek ?

Derdest dosya bir davanın görülmeye devam ediyor olması demektir. Yani davanın esası hakkında karar verilmemiş, verilen karar kesinleşmemiş anlamlarına gelmektedir. Dosyanın mahkemede hala açık olması, dava dosyasının kapatılmaması, nihai bir karar verilmemiş olması tabirlerine de karşılık gelen bir kavramdır.

Davanın Derdest Olması Ne Demek ?

Davanın derdest olması tarafları ve konusu aynı olan bir davanın tekrardan açılamaması anlamına gelmektedir. Tarafları ve konusu aynı olan bir dava açılmış ve görülmeye devam ediyor veyahut dava hakkında kesin hüküm verilmiş ise aynı dava konusu hakkında yeniden dava açılması mümkün değildir. Derdestlik kavramı bu hususta büyük önem arz etmektedir. Konusu, tarafları aynı bir davanın yeniden açılmak istenmesi halinde mahkemece davanın usulden reddine karar verilecek olup esas açıdan incelemeye geçilmeyecektir.

Derdest Dava Yargıtay Kararı

Yargıtay’ın 8. Hukuk Dairesinin 2017/3029 E. 2017/8881 K. sayılı 13.06.2017 tarihli kararında aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur:

İş Mahkemesinde yeniden dava açılarak temyize konu 2013/478 nolu esasa kaydedildiği anlaşılmıştır.

Mahkemece, temyize konu davayla ilgili olarak; aynı Mahkemenin 2013/258 esas ve 2014/452 karar numaralı dosyası ile derdest dava olduğu, dava sonucunda verilen açılmamış sayılmasına kararı henüz kesinleşmediği için derdest sayıldığı gerekçesiyle temyize konu davanın usulden reddine karar verilmesi hatalıdır.

Hal böyle olunca mahkemece, yukarıda izah edildiği üzere, ortada derdest bir dava olmadığı göz önünde bulundurularak, davanın esasının incelenmesi ve hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirmeyle, yasa hükümlerinin yorumunda hataya düşülerek, davanın dava şartı yokluğu (derdestlik) nedeniyle usulden reddine karar verilmesi doğru görülmemiş olup, bu husus bozma nedenidir.
O halde davacı vekilinin bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ: Hükmün yukarıda açıklanan nedenlerle BOZULMASINA..

Sonuç

Derdest dava görülmekte olan bir davayı tanımlamak için kullanılan bir tabirdir. Açılmış bir dava görülme devam ediyor, nihai bir karar verilmemiş veyahut esasa ilişkin bir karar kesinleşmemiş ise derdestlik söz konusu olur. Konusu ve tarafları aynı olan bir dava açılmış ise aynı dava tekrardan açılamayacaktır. Yine kesin hüküm bulunması halinde tarafları ve konusu aynı olan bir hususta yeniden dava açılamaz. Derdest olan bir davanın açılmak istenmesi halinde mahkeme bu durumu resen dikkate alır ve davanın usulden reddine karar vererek esas açısından incelemeye geçmez.